Kod EAN, czym jest i do czego jest potrzebny?

W dzisiejszym dynamicznym świecie handlu detalicznego, gdzie miliony produktów są sprzedawane i dystrybuowane na całym świecie, kod EAN odgrywa kluczową rolę w identyfikacji i śledzeniu towarów. Jest to narzędzie, które nie tylko usprawnia procesy logistyczne, ale także dostarcza cennych informacji zarówno przedsiębiorcom, jak i konsumentom. W tym artykule przyjrzę się bliżej czym jest kod EAN, do czego służy i jakie korzyści niesie ze sobą jego stosowanie.

Czym jest kod EAN i jak działa?

Kod EAN, czyli Europejski Kod Towarowy (ang. European Article Number), to unikalny numer identyfikacyjny przypisywany każdemu produktowi. Składa się on z 13 cyfr (EAN-13) lub 8 cyfr (EAN-8), które są zakodowane w formie kodu kreskowego. Każda z 13 cyfr kodu EAN-13 niesie ze sobą określone informacje, takie jak kraj pochodzenia produktu, producent oraz unikalny numer identyfikacyjny przypisany danemu produktowi. Struktura GTIN-13 składa się z czterech elementów: pierwsze trzy cyfry kodu identyfikują organizację członkowską GS1, następnie kod producenta lub dystrybutora o zmiennej długości, potem wskazanie jednostki handlowej, a na końcu pojedyncza cyfra kontrolna służąca do weryfikacji poprawności całego numeru GTIN-13.

Kod kreskowy EAN jest odczytywany przez skanery kodów kreskowych, które przekształcają go na postać cyfrową. Dzięki temu możliwe jest szybkie i bezbłędne wprowadzanie danych o produkcie do systemu komputerowego, co usprawnia procesy sprzedaży, inwentaryzacji i logistyki.

Historia kodu kreskowego EAN

Historia kodu EAN sięga lat 70. XX wieku, kiedy to w Stanach Zjednoczonych wprowadzono Universal Product Code (UPC), czyli pierwszy standard kodu kreskowego. UPC zrewolucjonizował sposób, w jaki produkty były identyfikowane i śledzone w sklepach detalicznych, umożliwiając szybsze i bardziej efektywne procesy kasowe. Jednakże, wraz z rozwojem handlu międzynarodowego, pojawiła się potrzeba stworzenia uniwersalnego systemu identyfikacji produktów, który byłby kompatybilny z UPC, ale dostosowany do specyfiki rynku europejskiego.

W odpowiedzi na te potrzeby, w Europie opracowano Europejski Kod Towarowy (EAN). EAN był kompatybilny z UPC, co oznaczało, że produkty oznaczone kodem EAN mogły być skanowane i odczytywane przez skanery UPC, i vice versa. To ułatwiło handel międzynarodowy i umożliwiło producentom i sprzedawcom detalicznym korzystanie z jednego systemu identyfikacji produktów na całym świecie.

📍 Sprawdź również: Head of sales, kim jest i jakie reprezentuje obowiązki?

W 2005 roku organizacja GS1, odpowiedzialna za rozwój standardów identyfikacji produktów, wprowadziła Global Trade Item Number (GTIN). GTIN ujednolicił systemy kodowania produktów na całym świecie, zastępując różne standardy, takie jak UPC i EAN, jednym globalnym systemem. Obecnie kod EAN jest częścią systemu GTIN i jest stosowany globalnie, co oznacza, że produkty oznaczone kodem EAN mogą być identyfikowane i śledzone w każdym kraju na świecie. To znacznie ułatwia handel międzynarodowy i umożliwia producentom i sprzedawcom detalicznym dotarcie do nowych rynków.

Dlaczego kod EAN jest ważny?

Kod EAN odgrywa kluczową rolę w wielu aspektach handlu detalicznego. Oto kilka najważniejszych powodów, dla których jest on tak ważny:

• Identyfikacja produktu: Kod EAN umożliwia jednoznaczną identyfikację danego produktu, co ułatwia jego śledzenie na każdym etapie łańcucha dostaw. Produkty z Rosji i Białorusi można zidentyfikować, unikając tych z kodem kreskowym EAN zaczynającym się od określonych numerów. Dzięki kodom EAN, producenci, dostawcy i sprzedawcy mogą łatwo znaleźć i zidentyfikować dany produkt, eliminując możliwość błędów podczas wprowadzania, przetwarzania i odczytu danych.
• Usprawnienie procesów logistycznych: Dzięki kodom kreskowym EAN, procesy takie jak przyjmowanie dostaw, inwentaryzacja czy wysyłka towarów są znacznie szybsze i bardziej efektywne.
• Informacja dla konsumentów: Kod EAN może zawierać dodatkowe informacje o produkcie, takie jak jego skład, kraj pochodzenia czy data ważności, co jest istotne dla świadomych konsumentów.
• Wsparcie marketingu i sprzedaży: Kody EAN są wykorzystywane w kampaniach marketingowych, np. w kodach QR, które przekierowują konsumentów do stron internetowych z dodatkowymi informacjami o produkcie.
• Kontrola jakości: Kod EAN pozwala na śledzenie partii produkcyjnych, co ułatwia wykrywanie ewentualnych problemów z jakością.

Jak uzyskać kod EAN?

Uzyskanie kodu EAN jest niezbędnym krokiem dla każdego przedsiębiorcy, który chce wprowadzić swoje produkty na rynek. Proces ten jest stosunkowo prosty, ale wymaga pewnej wiedzy i przygotowania. Oto szczegółowy przewodnik, który pomoże Ci przejść przez ten proces:

1. Kontakt z GS1: Pierwszym krokiem jest skontaktowanie się z lokalnym oddziałem organizacji GS1, która jest odpowiedzialna za nadawanie kodów EAN w danym kraju. Możesz znaleźć dane kontaktowe GS1 na ich oficjalnej stronie internetowej.
2. Rejestracja: Po skontaktowaniu się z GS1, zostaniesz poproszony o wypełnienie formularza rejestracyjnego. W formularzu tym będziesz musiał podać podstawowe informacje o swojej firmie, takie jak nazwa, adres, numer NIP, a także informacje o produktach, dla których chcesz uzyskać kody EAN.
3. Opłata: Za nadanie kodu EAN pobierana jest opłata, której wysokość zależy od liczby kodów, które chcesz uzyskać, oraz od wielkości Twojej firmy. Szczegółowe informacje na temat opłat znajdziesz na stronie internetowej GS1.
4. Weryfikacja danych: Po wypełnieniu formularza i uiszczeniu opłaty, GS1 przeprowadzi weryfikację podanych przez Ciebie danych. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, GS1 może skontaktować się z Tobą w celu uzyskania dodatkowych informacji.
5. Nadanie kodu EAN: Po pozytywnej weryfikacji danych, GS1 nada unikalny kod EAN dla każdego z Twoich produktów. Otrzymasz również certyfikat potwierdzający nadanie kodów EAN, który jest ważnym dokumentem potwierdzającym autentyczność Twoich produktów.

Pamiętaj, że kod EAN jest unikalnym numerem identyfikacyjnym przypisanym do konkretnego produktu. Oznacza to, że jeśli wprowadzasz na rynek kilka różnych produktów, będziesz potrzebował osobnego kodu EAN dla każdego z nich.

Różne rodzaje kodów EAN

Istnieją różne wersje kodu EAN, które są dostosowane do specyficznych potrzeb różnych branż i produktów. Oto kilka najważniejszych z nich:

• EAN-13: Najczęściej stosowany kod EAN, składający się z 13 cyfr. Kod EAN-13 jest szeroko stosowany do identyfikacji produktów, w tym książek przez numery ISBN, ISMN i ISSN, oraz do oznaczania opakowań jednostkowych i zbiorczych w Europie i Japonii. Kodów kreskowych EAN używa się również w handlu detalicznym, logistyce i produkcji, co podkreśla ich znaczenie w nowoczesnej gospodarce.
• Kod produktu nadawany: W strukturze kodu GTIN-13, jest to numer nadawany określonemu artykułowi przez producenta, po oznaczeniu producenta lub dystrybutora i przed jednostką handlową.
• EAN-8: Skrócona wersja kodu EAN, stosowana dla produktów o małych rozmiarach, takich jak słodycze czy kosmetyki.
• ISBN: Międzynarodowy Standardowy Numer Książki, stosowany do identyfikacji książek.
• ISSN: Międzynarodowy Standardowy Numer Wydawnictw Ciągłych, stosowany do identyfikacji czasopism i innych publikacji ciągłych.

Zastosowanie kodów EAN i skanery kodów kreskowych w e-commerce

Kody EAN odgrywają coraz większą rolę w dynamicznie rozwijającym się świecie e-commerce. Stanowią one kluczowy element w procesie identyfikacji i śledzenia produktów, co przekłada się na szereg korzyści zarówno dla sprzedawców, jak i konsumentów.

Dzięki kodom EAN możliwe jest szybkie i precyzyjne wprowadzanie danych o produktach do sklepów internetowych. Wystarczy zeskanować kod kreskowy za pomocą skanera, aby automatycznie uzupełnić informacje o produkcie, takie jak jego nazwa, producent, cena czy opis. To znacznie ułatwia zarządzanie ofertą, eliminując konieczność ręcznego wprowadzania danych, co z kolei minimalizuje ryzyko błędów.

Kody kreskowe EAN są stosowane do oznaczania zarówno opakowań jednostkowych, jak i zbiorczych. Oznacza to, że kod EAN może być umieszczony na pojedynczym produkcie, ale także na kartonie zawierającym wiele sztuk tego samego produktu. To ułatwia zarządzanie zapasami, śledzenie przesyłek oraz kontrolę jakości na każdym etapie łańcucha dostaw. W sektorach takich jak logistyka, handel hurtowy czy produkcja, gdzie operuje się dużymi ilościami towarów, kody EAN są nieocenionym narzędziem usprawniającym procesy operacyjne.

Wiele platform e-commerce, takich jak Amazon czy eBay, wymaga od sprzedawców podawania kodów EAN dla swoich produktów. Wynika to z faktu, że kody EAN umożliwiają łatwe porównywanie ofert różnych sprzedawców. Konsument, wpisując kod EAN w wyszukiwarkę, może szybko znaleźć wszystkie oferty dotyczące danego produktu, niezależnie od tego, który sprzedawca go oferuje. To zwiększa transparentność rynku i ułatwia konsumentom podejmowanie decyzji zakupowych. Dodatkowo, kody EAN są wykorzystywane do generowania statystyk sprzedaży, co pozwala sprzedawcom lepiej zrozumieć preferencje konsumentów i dostosować swoją ofertę do ich potrzeb.

Kod EAN a ochrona marki

Kod EAN może być również wykorzystywany do ochrony marki przed podrabianiem produktów. Dzięki unikalnemu numerowi identyfikacyjnemu, możliwe jest łatwe odróżnienie oryginalnych produktów od podróbek.

Niektórzy producenci stosują specjalne zabezpieczenia, takie jak hologramy czy unikalne oznaczenia na kodzie kreskowym EAN, które utrudniają podrobienie produktu.

Przyszłość kodów EAN

Wraz z rozwojem technologii, kody EAN ewoluują, aby sprostać nowym wyzwaniom. Coraz częściej stosowane są kody kreskowe 2D, takie jak QR kody, które mogą zawierać znacznie więcej informacji niż tradycyjne kody kreskowe EAN.

Ponadto, trwają prace nad rozwojem nowych standardów identyfikacji produktów, które będą jeszcze bardziej efektywne i bezpieczne.

Kod EAN to niezastąpione narzędzie w handlu detalicznym, które usprawnia procesy logistyczne, dostarcza cennych informacji konsumentom i przedsiębiorcom oraz pomaga w ochronie marki. Wraz z rozwojem technologii, kody EAN ewoluują, aby sprostać nowym wyzwaniom i zapewnić jeszcze większą efektywność i bezpieczeństwo w handlu.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

1. Czy każdy produkt musi mieć kod EAN?

Nie, nie każdy produkt musi mieć kod EAN. Jednak jego posiadanie jest zalecane, ponieważ ułatwia identyfikację produktu, usprawnia procesy logistyczne i dostarcza cennych informacji konsumentom.

2. Gdzie mogę znaleźć kod EAN na produkcie?

Kod kreskowy EAN zazwyczaj znajduje się na opakowaniu produktu, najczęściej na jego tylnej lub bocznej stronie.

3. Czy mogę sam wygenerować kod EAN?

Nie, kod EAN musi być nadany przez organizację GS1. Próba samodzielnego wygenerowania kodu może skutkować problemami z identyfikacją produktu i jego sprzedażą.

4. Czy kod EAN jest taki sam na całym świecie?

Tak, kod EAN jest międzynarodowym standardem, co oznacza, że jest taki sam na całym świecie. Dzięki temu możliwa jest jednoznaczna identyfikacja produktów niezależnie od kraju, w którym są sprzedawane.

5. Czy kod EAN może się zmienić?

Tak, w niektórych przypadkach kod EAN może ulec zmianie. Może to nastąpić np. w wyniku zmiany składu produktu, zmiany opakowania lub przejęcia marki przez innego producenta.

Słowniczek pojęć

• EAN: Europejski Kod Towarowy (ang. European Article Number)
• GTIN: Global Trade Item Number
• Kod kreskowy: Graficzna reprezentacja danych w postaci pionowych kresek o różnej grubości.
• Skaner kodów kreskowych: Urządzenie służące do odczytywania kodów kreskowych.