Marketing MIX, co to jest i jak go wykorzystać?

Istnieją w marketingu takie pojęcia, które każdy kto ma jakiekolwiek powiązanie z biznesem znać powinien. Jednym z nich jest właśnie marketing mix, pojęcie znane od 1953 roku, użyte po raz pierwszy przez Neila Bordena. Jednocześnie po raz pierwszy pojęcie marketing mix 4P jako klasyfikację kluczowych elementów marketingu mix w roku 1960 zastosował Edmund Jerome McCarthy. Kilkanaście lat później, w roku 1981, koncepcję rozszerzyli Bernard Booms i Mary Bitner stwierdzając, że dotychczasowa formuła nie wyczerpuje wszystkich istotnych elementów w trakcie przygotowywania strategii.

Szukając wartościowych materiałów dotyczących pojęcia marketing mix natrafiłem również na wiele odmian, personalizacji, w praktyce chciałbym jednak przedstawić poniżej najbardziej sprawdzone, stosowane i efektywne definicje. Dzięki temu poniższe krótkie kompendium pozwoli na zrozumienie całej koncepcji oraz stosowanie jej w trakcie przygotowywania własnej strategii marketingowej. Dowiedz się czym jest marketing mix i w jaki sposób może mieć on przełożenie na działania marketingowe w Twojej firmie. Sprawdź także początkowa koncepcja została rozszerzona aż o 3 dodatkowe punkty.

Czym jest marketing mix?

Marketing mix to zestaw działań, które w połączeniu ze sobą stanowią podstawę we wprowadzaniu na rynek nowych produktów oraz usług. Dotyczy to przede wszystkim działań marketingowych, stając się obowiązkowym elementem w trakcie wdrażania naszych strategii. Dla wielu osób przedstawiona koncepcja wydaje się oczywista, w pełni zrozumiała i wdrażana w sposób intuicyjny. Dla innych dopiero takie spojrzenie na własny produkt czy usługę sprawia, że jesteśmy w stanie realnie zaplanować skuteczne działania promocyjne.

Koncepcja ta staje również przydatna w trakcie tworzenia budżetów marketingowych, planowaniu rozwoju swojego biznesu. Całość działań prowadzonych zgodnie z założeniami marketing mix powinna prowadzić nas do realnego wpływu na konsumentów oraz podejmowanych przez nich decyzji zakupowych.

Czym jest kompozycja marketingowa?

W trakcie lektury różnych książek i materiałów powiązanych z szeroko marketingiem możemy natknąć się także na pojęcie kompozycji marketingowej. To nic innego jak marketing mix w polskim tłumaczeniu a więc zestaw elementów składających się na strategię ułożoną w celu oddziaływania na rynek. Każda kompozycja powinna być wewnętrznie zintegrowana a także osiągać wysoki stopień efektywności oraz skuteczności.

Jak powstał marketing mix 4P?

Ponieważ zasady marketingowe obowiązują każdego przedsiębiorcę, przedstawiona formuła miała pomóc w stworzeniu kombinacji pozwalającej na maksymalne zaangażowanie konsumenta, wysoki poziom kształtowania aspiracji nabywców, wyznaczyć plan postępowania przedsiębiorstwa przy uwzględnieniu wewnętrznych i zewnętrznych czynników, biorąc pod uwagę również otoczenie rynkowe.

• Produkt ( product )

  Pojęcie dotyczy fizycznego produktu lub usługi, jak również wszystkich elementów z nimi powiązanych. Mam tutaj na myśli innowacyjność, cykl życia produktu i moment w którym obecnie się on znajduje, jak również wygląd opakowania, przydatność dla potencjalnych klientów, realizację potrzeby klienta. Jeden z elementów od których zaczynamy projektowanie koncepcji marketing mix.

• Cena ( price )

  Kompozycją marketingową w kontekście ceny opisujemy wszystkie elementy mające wpływ na jej wysokość a więc koszta produkcji, podaż, popyt jak również samą rozpoznawalność marki i możliwość kształtowania ceny wedle możliwości finansowych potencjalnego klienta.

• Promocja ( promotion )

  Element w którym ja mam swój największy udział a więc wszelkiego typu działania marketingowe, marketing internetowy, reklama w mediach tradycyjnych, reklama offline, działania public relations. Bardzo szeroki zakres działań mieszczący się w pojęciach inbound marketingu i outbound marketingu.

• Dystrybucja ( place )

  Ostatni element mieszczący się w podstawowej koncepcji marketing mix a więc lista kanałów dzięki którym nasz produkt bądź usługa mogą dotrzeć do klienta. Większość osób odwiedzających tego bloga zainteresowana jest tematyką e-commerce, dlatego też w kontekście sklepów internetowych istotne są sposoby płatności jak również czas i koszt dostawy. Takie działania przyczyniają się do kształtowania na oczekiwanym poziomie współczynników konwersji. Z perspektywy klienta istotne jest również samo miejsce w którym dokonujemy zakupu, sposób rozmieszczenia produktów, podnosząc w ten sposób satysfakcję klienta.

Rozszerzony marketing mix 7P

W pewnym momencie definicja marketing mix stała się zbyt wąska, zmiany rynkowe wymusiły uwzględnienie większej liczby czynników mających wpływ na decyzje zakupowe klienta. Nie była to rewolucja a ewolucja, wymuszona przez rozwój sektora usługowego.

• Ludzie ( people )

  Można sądzić, że czynnik najważniejszy wśród całej koncepcji marketingu mix. Definicja kompozycji zakłada bowiem, że człowiek jest jednym z najważniejszych elementów w całym procesie, tak po stronie klienta jak i sprzedawcy / usługodawcy. Kluczowe stało się zatrudnianie specjalistów, osób wykwalifikowanych, mających znaczenie dla rozwoju firmy. Takie elementy jak wiedza ale również ubiór pracowników, doświadczenia związane z kontaktem bezpośrednim mają wpływ na ostateczne decyzje konsumenta, stając się podstawą koncepcji marketing mix.

• Świadectwo materialne ( physical evidence )

  W marketingu ważniejsze od ceny są wrażenia konsumenta z obcowania z marką. Jesteśmy gotowi płacić więcej jeśli nasze odczucia są pozytywne. W tym pojęciu mieści się wszystko co związane z wizerunkiem firmy, każdy czynnik mający wpływ na to jak wygląda opinia klienta o naszej marce. Kategoria wyjątkowo szeroka ponieważ nie da się dokładnie rozpisać wszystkich czynników, jakie naszej marki dotyczą.

• Procesy ( process )

  Kategoria ta dotyczy procesów wewnątrz organizacji, mających wpływ na ostateczne odczucia naszego klienta. W przypadku usług dotyczy to między innymi usystematyzowanego powitania klienta, sposobu nawiązania rozmowy, pokierowania w odpowiednie miejsce, do właściwego działu. W tym pojęciu mieszczą się również działania marketingowe skierowane bezpośrednio do odbiorcy, mające wpływ na jego działania już w trakcie kontaktu chociażby z naszym pracownikiem.

Marketing mix w działaniach marketingowych

Jeśli udało Ci się zapoznać z powyższymi definicjami wiesz już zapewne w jak wielu elementach prowadzonej działalności musisz poprawić swoje procesy czy podejmowane decyzje. Chociaż pojęcie marketing mix jest w praktyce dość ogólne, idealnie odzwierciedla najważniejsze w kontekście prowadzenia Twojego biznesu elementy związane z marketingiem. Nie możesz bowiem pomijać czynnika ludzkiego, w tym wykształconej i specjalistycznej kadry.

Nie możesz również zapominać o dopracowaniu procesów, dzięki czemu Twoje działania marketingowe staną się powtarzalne a tym samym zapamiętane przez ogół odbiorców. Również ogólne wrażenia z obcowania z Twoją marką stanowią klucz do dalszych decyzji zakupowych bowiem to jak wygląda nasz sklep, online bądź offline, decyduje o tym czy zachowania klientów będą zgodne z naszymi oczekiwaniami.

Znaczenie marketingu mix dla Twojej firmy

Założeniem całej koncepcji jest zebranie w jednym miejscu wszystkich elementów mających wpływ na popyt na Twoje usługi bądź produkty, nie możemy więc tych założeń bagatelizować. W praktyce większość z nas dba o nie bez świadomości tego jakie elementy zawiera w sobie kompozycja marketingowa. Dla wielu przedsiębiorców pojęcie marketing mix jest całkowicie abstrakcyjne, nieznane a mimo to idealnie spełniają jego założenia.

Nie są to bowiem skomplikowane strategie a działania mające na celu zbudowanie więzi między klientem a marką, budowanie pozytywnego wizerunku, zadbanie o pozytywną relację na każdym z kroków kontaktu klienta z naszą firmą. Jeśli natomiast nie przyłożymy odpowiedniej wagi do ceny naszych usług, nie dostosujemy ich do warunków rynkowych, nie skupimy się na dopracowaniu produktu bądź nie zatrudnimy / wyszkolimy naszej kadry na wysokim poziomie pozyskanie klienta może stać się w praktyce nierealne.

Wysoki poziom konkurencji sprawia, że tylko część najlepiej dopracowanych działań sprawi, że świadectwo materialne tak istotne w koncepcji marketing mix stanie się naszą pozytywną wizytówką. Jakość wykonywanych usług ma również kluczowe znaczenie bowiem buduje możliwość pozyskiwania klientów bez ponoszenia dalszych kosztów, chociażby dzięki dalszym poleceniom.

Marketing mix w content marketingu

Jedną z największych wartości w content marketingu jest możliwość edukacji naszych klientów, budowania ścieżki zakupowej już od momentu wstępnego poszukiwania danego produktu bądź usługi. To właśnie marketing treści pozwala nam na zaprezentowanie produktu, jego cech ale także naszego zespołu, argumentów stojących za konkretną ceną, wszystkich określonych procedur w naszej firmie tak by klient rozpoczynając współpracę już na wstępnym etapie wiedział czego może się spodziewać.

To również jeden z kluczowych elementów promocji, informowania o punkcie widzenia przedsiębiorstwa, marketing internetowy w najbardziej atrakcyjnej postaci jak również działania sponsorowane z zakresu public relations. Content marketing znajdzie swoje zastosowanie w każdym z elementów koncepcji marketing mix.

Marketing mix z punktu widzenia klienta

Jak zapewne zauważasz powyżej przedstawiona koncepcja mocno koncentruje się na samej firmie, jej założeniach, działaniach, produktach, nie mówi jednak wiele o samym kliencie i realnych efektach wprowadzonych strategii. W 1990 roku Robert Lauterborn wprowadził zatem zupełnie nową, przynajmniej z definicji, koncepcję marketing mix 4C, skupioną już tym razem głównie wokół klienta.

Koncepcja marketing mix 4C

Koncepcja ta składa się z 4 elementów, w skład czego wchodzi customer, cost, convenience oraz communication. Zakłada ona w pierwszej kolejności poznanie potrzeb klienta, jego oczekiwań, dopiero w dalszym etapie projektowanie produktu bądź usługi. Następnie określany jest koszt jaki musi ponieść konsument, co dotyczy jednak nie tylko kwestii finansowych lecz również koniecznego do zaangażowania czasu bądź niezbędnej wiedzy. Nie wszystkie bowiem działania rynkowe możemy wdrożyć bez klienta na właściwym poziomie edukacji.

Wygoda zakupu to również jeden z kluczowych czynników koncepcji marketing mix, dostępność do informacji o producie to dla klienta jeden z podstawowych powodów by dokończyć proces zakupowy. Na sam koniec pozostaje komunikacja dwukierunkowa, tak w kwestii naszego kontaktu z klientem jak i pozyskiwania od niego istotnych dla ulepszania naszej oferty informacji.

Marketing mix a sklep internetowy

Chociaż zazwyczaj nie nazywam poprawnie w rozmowie z klientem całej koncepcji, nie przedstawiam jej założeń, to zwracam jednak uwagę na jej poszczególne elementy, często niedopracowane w sklepach internetowych. Mam tutaj na myśli tak przejrzystość samego sklepu, dostępność informacji o produkcie, przyjazne formy kontaktu, koszta dostawy stanowiące realną konkurencję dla ofert innych firm.

W segmencie e-commerce koncepcja marketing mix spełnia się w sposób kompletny bowiem brak choćby jednego z elementów w praktyce zmniejsza nasze szanse na generowanie przychodu a więc wzrost sprzedaży produktów. Nie zapominaj również o spojrzeniu z perspektywy klientów, wielokrotnie bowiem to co dla przedsiębiorcy jest jasne i klarowne, dla konsumenta stanowi barierę nie do pokonania.

Marketing mix 7P w praktyce

Przykłady marketing mix wykorzystywanego w realnych działaniach można mnożyć w nieskończoność. Prowadząc restaurację zadbać musimy bowiem o właściwe miejsce, dostosowane do rodzaju serwowanego jedzenia. Drogi lokal nie sprawdzi się w środku niewielkiego osiedla mieszkalnego. Jednocześnie cena musi dostosować się do zasobności portfela odbiorców. Menu musi zostać podane w określony sposób, wraz z kompletem informacji dotyczących naszej kulinarnej propozycji.

Również sam produkt inaczej podajemy prowadząc popularny foodtruck, inaczej w rozpoznawalnej restauracji do której chcemy przyciągnąć osoby szukające nie tylko sposobu na zaspokojenie głodu lecz także wysokiej jakości wrażeń wizualnych. Marketing mix w każdym z tych przypadków stanowi podstawę całej strategii promocji i komunikacji z klientem.

Najczęściej zadawane pytania:

1. Co to jest marketing mix?
   Marketing mix to zestaw narzędzi marketingowych, które firma używa do realizacji swoich celów marketingowych na rynku. Tradycyjnie składa się z czterech głównych elementów: produktu, ceny, dystrybucji (miejsca) i promocji, znanych jako 4P.
2. Jakie są cztery elementy marketing mix?
   Cztery elementy to: Produkt (co firma oferuje klientom), Cena (ile klienci płacą za produkt), Miejsce (dystrybucja, jak produkt jest dostarczany do klienta), Promocja (działania reklamowe i sprzedażowe skierowane do klienta).
3. Dlaczego marketing mix jest ważny?
   Marketing mix jest ważny, ponieważ pomaga firmom w planowaniu i implementacji skutecznych strategii marketingowych, dostosowując produkt, cenę, miejsce i promocję do potrzeb i preferencji docelowych klientów, co zwiększa szanse na sukces na rynku.
4. Jak można dostosować marketing mix do rynku międzynarodowego?
   Aby dostosować marketing mix do rynku międzynarodowego, firmy muszą uwzględnić różnice kulturowe, ekonomiczne, prawne i polityczne. Oznacza to modyfikację produktu, dostosowanie ceny, opracowanie odpowiednich kanałów dystrybucji i tworzenie zlokalizowanych strategii promocyjnych.
5. Jakie są rozszerzone elementy marketing mix dla usług (7P)?
   Oprócz tradycyjnych 4P, marketing mix dla usług zawiera trzy dodatkowe elementy: Ludzie (wszyscy ludzie bezpośrednio lub pośrednio zaangażowani w konsumpcję usługi), Proces (procedury, mechanizmy i przepływ działań, przez które usługi są zużywane) i Dowody fizyczne (środowisko, w którym usługa jest dostarczana oraz wszelkie namacalne elementy, które pomagają w komunikowaniu i dostarczaniu usługi).
6. Jak technologia wpływa na marketing mix?
   Technologia zmienia sposób, w jaki firmy projektują swoje produkty, ustalają ceny, zarządzają dystrybucją i promują swoje oferty. Umożliwia personalizację oferty, optymalizację strategii cenowych, rozszerzenie zasięgu dystrybucji poprzez e-commerce i wykorzystanie cyfrowych kanałów promocyjnych dla lepszego zaangażowania klientów.
7. Jakie są wyzwania związane z implementacją marketing mix?
   Do wyzwań należą utrzymanie spójności między elementami mixu, dostosowanie się do zmieniających się potrzeb rynku i klientów, zarządzanie kosztami, oraz integracja tradycyjnych i cyfrowych kanałów marketingowych w celu stworzenia spójnej strategii.
8. Jak można mierzyć skuteczność marketing mix?
   Skuteczność marketing mix można mierzyć za pomocą różnych wskaźników, takich jak wzrost sprzedaży, udział w rynku, zwrot z inwestycji (ROI) w działania marketingowe, satysfakcja i lojalność klientów, oraz poprzez analizę danych i feedback od klientów.
9. W jaki sposób można dostosować marketing mix do małych firm i start-upów?
   Małe firmy i start-upy mogą dostosować marketing mix, koncentrując się na niszy rynkowej, oferując unikalne produkty lub usługi, ustalając konkurencyjne ceny, wykorzystując lokalne kanały dystrybucji i skupiając się na niskobudżetowych, ale skutecznych metodach promocji, takich jak marketing szeptany czy media społecznościowe.
10. Jak ewoluował marketing mix na przestrzeni lat?
    Marketing mix ewoluował od prostego skupienia się na 4P do bardziej złożonego i zintegrowanego podejścia, które obejmuje rozszerzone modele, takie jak 7P dla usług, a także uwzględnia wpływ technologii cyfrowej, zrównoważonego rozwoju, globalizacji i zmieniających się preferencji konsumentów na strategie marketingowe.